Anders Afrika!

Bij aankomst: Na een lange nachtvlucht met weinig slaap, maar toch rare en realistische dromen landde we op Zuid-afrikaanse bodem, O.R. Tambo Johannesburg. Zeer bekent voor mij intussen en waar ik veel mooie en emotionele herinneringen heb liggen. Het komen en gaan van familie en vrienden, toen Willemijn en ik in 2007 onderzoek deden in de meest beruchte regio’s t.a.v. de hoogste ‘crime rate’ en het meest gevreesde en dodelijkste virus (HIV/Aids) in Zuid-Afrika. En in juli 2009, toen ik uit Ghana kwam gevlogen en na 8 maanden eindelijk mijn grote, verloren broer weer in de armen kon sluiten. Samen gingen we Willemijn opzoeken op haar nieuwe project in dezelfde regio als waar wij 2 jaar eerder samen hadden gezeten. Behoorlijk aangetast door een gebrek aan goede voeding, vitaminen en gewend aan de weersomstandigheden in Ghana, was dit toen een waar luxe kuuroord voor mij! Na twee weken bijkomen, bij eten, met z’n drieën genieten van het mooie ZA (Zuid-Afrika), met Wil terug in onze eigen voetsporen te zijn getreden en veel bijzondere herinneringen te hebben opgehaald, was het afscheid weer onontkoombaar. Destijds vloog ik terug naar Ghana, mijn thuis voor dat jaar. Dit keer is ZA niet mijn eindbestemming en ook al is het nog zo herkenbaar en voelt het nog zo vertrouwd allemaal, erg vind ik het niet, want ik ben weer toe aan een nieuwe uitdaging. Het onbekende ligt voor ons! Dus beginnen we aan onze lange rit (zo’n 8 uur) richting Botswana. We rijden naar het Noorden, via Pretoria, Bela Bela (weet je nog Wil?) verder naar de Botswaanse grens. Zonder enige moeite krijgen we een stempel in ons paspoort, het visum voor de komende 3 maanden! Die is dan alvast binnen. We zijn in Botswana!!
De eerste indrukken:
En ook al is het weer echt Afrika en zie ik overeenkomsten met ZA en Ghana, tegelijkertijd is het ook weer zo anders! Het landschap komt overeen met het Zuid-Afrikaanse savanne gebied in het Krugerpark; vlak over het algemeen met wat heuvels, uitgestrekt en ongerept. De wilde beesten kunnen voor je gevoel zo de weg op komen lopen en jaa!, daar heb je de eerste giraffen en een kudu langs de kant van de weg! Wel een magisch gezicht, helemaal met die steeds roder wordende avondzon, die hoe lager ie zakt een steeds mooiere gloed achterlaat. Ja, dit is weer echt AFRIKA! Ik ben in mijn element en vind het jammer dat mijn verkoudheid de zoete, warme lucht niet kan opsnuiven. De zwarte mensen zijn over het algemeen vriendelijk en nieuwsgierig. Het valt me op dat wij de enige blanken op straat zijn. In ZA is het toch veel meer gemengd; zowel zwart, blank (Afrikaners) als de mokka mens (Colords genoemd) en meer toeristen uit alle hoeken van de wereld niet te vergeten. In Serowe, het stadje in het zuidoosten van Botswana, onze basis voor de komende maanden, is een kleine groep blanke Botswanen, wat Aziaten en Chinezen, maar die vallen in het niet bij de oorspronkelijke zwarte bevolking. Daarbij is Botswana zo dun bevolkt dat zelfs in een stad als deze, het over het algemeen rustig lijkt op straat. Dat is wel weer even anders dan in hartje Amsterdam!
Week 1: Trudeke (de oprichtster van het project, waar Laurens en ik voor gaan werken) leidt ons in een sneltreinvaart rond door het uitgestrekte gebied. In 1 week hebben we bijna alle mensen ontmoet die iets met het project en/of het leven hier te maken hebben en zijn we meerdere malen van links naar rechts, van hier naar daar en door het Rhino Khama Sanctuary (game reserve vlakbij) gescheurd in een mooie Toyota 4x4 pick-up truck. Helaas was ons bakkie (6e –hands Toyota pick-up;) moeilijk aan de praat de krijgen. Zelfs met startkabels wilde het niet lukken dus dan maar even accu uit Trudeke’s mooie auto lenen. Toen we de auto eindelijk aan praat hadden gekregen en nog geen 2 km. ermee hadden gereden stonden Laurens en ik al met pannen langs de kant van de weg. Haha! Kon niet missen natuurlijk. De eerste kerk mis was een mooie, emotionele ervaring. Het jongeren koor kan zo mooi zingen en danssen dat ik plosteling als door een pijl diep van binnen werd geraakt. Ik heb moeten vechten om mijn tranen te kunnen bedwingen. En daarna moesten we ons ook nog gaan voorstellen ter overstaande van een overvolle kerk! Gelukkig nam Trudeke het woord.
Week 2: Verder hebben we nog een praktisch probleempje en dat is het internet. Helaas moeten we dit opnieuw aanvragen en veel geld voor installatie en een voorschot neerleggen. Helaas zijn de contracten alleen voor een jaar en hebben we geen verblijfsvergunning waar ze naar vragen. Dit moeten we dus nog verder uitzoeken. Ook erg jammer dat we niet kunnen smsen naar Nederland anders had ik jullie vaker wat kunnen laten horen, maar gek genoeg ontvangen we ze wel dus schuw niet om wat te laten horen over hoe het met jullie gaat! Zodra we internet hebben zal ik jullie via de mail of skype (hopelijk!)vaker wat laten horen.
Het is de tweede week met name nog wennen, omschakelen en aanpassen aan het klimaat (gem. 38�c), de omgeving en het tempo. Terug naar de 1ste versnelling in plaats van de 6de! Heb ik meer moeite mee dan gedacht. Heb wel weer even de tijd nodig om de rust en mijn draai te vinden, wat natuurlijk wel logisch is, maar niet erg gemakkelijk. Ik word s’ochtends wakker en ben dan in de war en weet niet meteen waar ik ben of ik kijk naar kinderen op straat en denk dan even 1 van mijn kids uit Ghana te zien. Ik mis de kinderen in Ghana nog steeds en denk weer extra veel aan ze nu ik hier ben. Waarom moest ik nu weer iets nieuws opzoeken denk ik dan, daar voelde het zo goed en vertrouwd?! Ik ben zelfs even bang om dit nieuwe avontuur aan te gaan en deze nieuwe mensen toe te laten. Zal deze nieuwe ervaring mijn dierbare Ghana niet doen vervagen en naar de achtergrond doen laten verdwijnen? Maar ik weet dat Ghana, en met name de kinderen in het weeshuis, voor altijd in mijn hart zullen zitten en ik hoop dan ook dat we met de nieuwe stichting: “The Dreams in Africa Foundation”, deze kinderen kunnen blijven steunen met goede zorg en onderwijs. Kijk voor meer info op de website: www.thedreamsinafrica.org en steun een weeskind in Ghana!!
En daarnaast wil ik verder, meer en nieuwe dingen zien en leren, andere ervaringen opdoen en andere mensen en kinderen helpen aan een betere toekomst. Daarom ben ik naar Botswana gekomen en het is al duidelijk; er valt ook hier genoeg te doen!
Week 3: Helaas lijkt de overhitte motor van ons bakkie geen kwestie van alleen een nieuwe radiator en twee flessen water elke ochtend erin gooien te zijn. We zitten na twee weken nog steeds met hetzelfde probleem, terwijl tijdens het rijden het kokende water zelfs de motorkop uit sprietst en de motor vanzelf afslaat. Shit, ook nog gevaarlijk! Inmiddels staat ons bakkie al een paar dagen bij de garage. Zelfs de beste ‘mechanic’ (zoals ie zelf beweerd) in de omgeving snapt niet meer wat het probleem kan zijn. Waarschijnlijk zit t probleem in de motor(koppakkingen/cilinder). De analyse op afstand van mijn technische vader. Tja, daar zitten we dan mooi mee. Zo komen we natuurlijk niet ver, aangezien alles hier ook niet echt op loopafstand ligt. Serowe omvat een grote oppervlakte en is een uitgestrekt gebied. Ondertussen maken we gebruik van de lokale taxi’s en de benenwagen wat wel weer leuke contacten met de lokale bevolking met zich meebrengt. De ene keer worden we door onze vriend de taxichauffeur in zijn dikke auto bij ons huisje opgepikt en onder begeleiding van luide muziek als grote beroemheden uitgezwaaid en toegejuichd door dansende en zingende kinderen op straat. Heel erg grappig! En de andere keer loop ik op met een oud vrouwtje (van 92 jaar! naar eigen zeggen) met een houten stok in haar hand, die bijdehand engels begint te kletsen waar ik me sterk over verbaas en verwonder. Waar ik me nog sterker over verwonder is over hoe ver ze nog terug moet lopen (de berg op) om bij haar huis (c.q. hut) te komen. S’ochtends vroeg was ze naar het centrum komen lopen om een ziek familielid te bezoeken en nu moet ze weer terug, stapt ze stug door met een innemende lach naar mij en vol praatjes, op ook nog een lege maag. Terwijl ik net nog stil stond om mijn blaren te tellen na een klein stukje lopen van ons huisje naar de Mall! Pfff, wat zit de wereld toch krom en ongelijkwaardig in elkaar! Ondertussen, samen oplopend, voorzie ik het vrouwtje van mijn fles water, die ik bij me draag en een overgebleven appel, waar ze mij en God bijna op haar knieen voor bedankt. Ik ben weer voor de rest van mijn tijd hier gezegend en geprezen ;). Bij ons huisje aangekomen wijst ze mij de berg aan waar ze achter woont. Ze heeft er nog geen 1/3e opzitten en een lange weg te gaan. Ik leg haar uit dat ik helaas geen auto tot mijn beschikking heb om haar te brengen. Het enige wat ik voor haar kan doen is de waterfles bijvullen voor onderweg en ik pak snel twee stukken brood uit onze kast. Ze lacht, is me eeuwig dankbaar en zal me altijd blijven herinneren aan de waterfles die ik haar geef, zegt ze. Zo gemakkelijk is het dus om een klein verschil te maken voor deze mensen, denk ik bij mezelf. Helaas, want t zou niet zo gemakkelijk zijn geweest als het verschil tussen ons niet zo immens groot zou zijn!
Onze nieuwe leefomgeving, het project en waar we ons verder mee bezig houden?
Laurens en ik hebben een mooi en leuk huisje in de gemeenschap. Overdag is het net een boerderij met geiten en kippen in de tuin en s’avonds/s’nachts net een jungle met alle insekten en geluiden die je daarbij kan bedenken. Helemaal mijn ding! Gelukkig, is ons huisje niet zo afgelegen of afgesloten als het zustershuis/de hotels/lodges hier, want dat bevorderd het contact met de lokale bevolking niet. En dat willen we juist wel! We maken al leuk contact met onze buren, die we tevens van “piss jobs”(karweitjes of tijdelijk werk voor wat geld) proberen te voorzien. De ene buurvrouw (21 jaar met kind) doet de was en de andere meid proberen we bij een lokaal eettentje aan de bak te krijgen. Na de middelbare school is er weinig kans om verder te studeren (geen geld) of werk voor de jongeren hier, waardoor ze de hele dag rond het huis of op straat rondhangen. Dit is een groot probleem hier, wat weer drank-/drugs gebruik, criminaliteit en onveilige seks (en dus de verspreiding van HIV/Aids) in de hand werkt.
Verder houden Laurens en ik ons bezig met het Bokopano project; een play school voor 20 kinderen en help class voor extra begeleiding en sport voor kinderen van de basisschool verderop. Met name het contact met de staff, het leren kennen van de kinderen en praktische regelzaken (zoals eten aanleveren en stromend water aanleggen) staan nu voorop. Ondertussen hebben we onze eerste lessen Setswana achter de rug en geven wij op onze beurt engelse grammatica of computer lessen aan de leerkrachten van het project. Daarnaast hebben we contact met de zusters (geweldige, sterke, bijdehandte en eigenwijze vrouwtjes op leeftijd), die heel wat hebben te vertellen en van de hoed tot de rand alles weten van het reilen en zeilen en de problemen in de omliggende gemeenschappen. Ze schromen niet om met elkaar of anderen in discussie te gaan, of het nu in het Engels of in Setswana moet. Lachen hoor, maar met name veel van te leren! Hopelijk kunnen we gaan samenwerken met de zusters en twee lokale jonge mensen van mijn leeftijd, die sociaal werk doen voor problematische jeugd en gezinnen in de drie omliggende gemeenschappen. Volgende week zal onze eerste ‘community meeting’ plaatsvinden in Metsemetsweu, waar we zullen worden geintroduceerd aan de lokale bevolking. Spannend! De ingang waar we de mensen mee willen bereiken zal met name sport en drama worden, met de focus op teamvorming (‘banding’) en voorlichting (belangrijke onderwerpen zoals HIV/Aids, drank en drugs, werk). Doelen:
- aanleren van sociale vaardigheden;
- stimuleren van samenwerking;
- overdragen van kennis;
- vergroten van eigenwaarde, identiteitsbesef en verantwoordelijkheidsgevoel.
Ik zie nog steeds een Cruijff Court voor ogen (Mijn motto: “Dream BIG, aim high and believe in it!”)! Ik word helemaal enthousiast en overtuigd van dit idee als ik Laurens zie voetballen met de kinderen in deze bush; op ongelijke, harde grond (geen gras, maar hier en daar scherpe prikkelstruikjes), tussen de keien en koeienschijt en met zelfgecreeerde doelen en denkbeeldige lijnen als veld. Een mooi idee, maar niet al te gemakkelijk te verwezenlijken natuurlijk. Toch kan ik het niet nalaten om het te benoemen en het idee te delen met Zuster Zora en de lokale ‘social workers’. Zuster Zora moest worden uitgelegd wie Johan Cruijff is en hoe je zijn naam spelt. Haar reactie: “I don’t know this man, but this Cruijff Court seems to be a good idea and something that this community might need!” Ha, dat dacht ik dus ook! Roep ik weer in mijn enthousiame. “But…(gaat ze verder)…let’s start small and not to think too big.” Daar zit wat in, maar Laurens neemt deze reactie ook serieus en denkt; informatie inwinnen kan nooit kwaad dus komt dezelfde middag nog met een aantal criteria op de proppen. Bij de eerste zakt me de moed alweer bijna in de schoenen; 1. Alles moet door eigen bronnen worden gefinancierd! Maar waar een wil is… is een weg denk ik maar….
-Wordt vervolgd-